#Day8 #EndViolenceΑgainstWomenNow #orangetheworld #16days #spreadtheword
The Rape- Rene Magritte
Παυλίνα Μωραΐτη, Κοινωνιολόγος, ΜΔΕ Εγκληματολογίας Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ο Rene Magritte ήταν Βέλγος σουρεαλιστής ζωγράφος, γνωστός για τις πνευματώδεις εικόνες του που προκαλούν προβληματισμό στο κοινό. Είχε έναν τρόπο να αμφισβητεί τη σύγχρονη σκέψη μέσα από τα έργα τέχνης του, παρασύροντας το κοινό να αναθεωρήσει τις απόψεις του για την πραγματικότητα[1]. Το 1935 δημιούργησε τον πίνακα The Rape (στα γαλλικά: le viol = ο βιασμός) τον οποίο παρουσιάζουμε σήμερα με αφορμή την καμπάνια #orange the world ενάντια στην έμφυλη βία. Ο πίνακας απεικονίζει το κεφάλι μιας γυναίκας της οποίας τα χαρακτηριστικά του προσώπου έχουν επικαλυφθεί από τον γυναικείο κορμό. Το στήθος έχει αντικαταστήσει τα μάτια, ο αφαλός τη μύτη και τα γεννητικά όργανα αντικαθιστούν το στόμα[2]. Ο Rene Magritte προσπαθεί με έναν παράξενα συντριπτικό τρόπο να απεικονίσει πώς η σύγχρονη κοινωνία βλέπει τις γυναίκες[3]: ως σεξουαλικό αντικείμενο. Ωστόσο, περά από την προφανή απεικόνιση της αντικειμενοποίησης της γυναίκας, ο πίνακας περιλαμβάνει ορισμένους παραλληλισμούς με τη ζωή του ίδιου του Magritte. Όταν ήταν 13 ετών, η μητέρα του αυτοκτόνησε πηδώντας στον ποταμό Sambre. Λίγες μέρες αφότου αναφέρθηκε η εξαφάνισή της, το σώμα της βρέθηκε ένα μίλι κάτω από το ποτάμι. Όταν οι αρχές την έβγαλαν από το νερό ήταν εντελώς γυμνή, εκτός από το πρόσωπό της, το οποίο ήταν καλυμμένο με το νυχτικό της[4]. Φαίνεται πως η αυτοχειρία της μητέρας του Magritte αποτέλεσε τραυματική εμπειρία για τον ίδιο γεγονός το οποίο γίνεται αντιληπτό μέσα από τα έργα του όπως στο The Rape.
Ο βιασμός είναι ένα από τα συγκλονιστικότερα έργα τέχνης του Rene Magritte το οποίο θεωρείται από ορισμένους ως μια από τις πιο δυνατές εικόνες του σουρεαλισμού. Οποιοσδήποτε θα περίμενε ότι ο τίτλος του πίνακα θα παρέπεμπε σε μια εικόνα που να απεικονίζει τη σεξουαλική βία. Ωστόσο, η αποτρόπαια πράξη του βιασμού βρίσκεται ακριβώς μπροστά μας και ο Magritte μας προκαλεί να αναρωτηθούμε τι βλέπουμε και τι μπορεί να σημαίνει αυτό που βλέπουμε κι όταν συνειδητοποιούμε ότι βλέπουμε την ίδια την πράξη του βιασμού δεν μπορούμε να το αρνηθούμε ή να κάνουμε ότι δεν το είδαμε[5].
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Rene Magritte έχει αναδημιουργήσει την εικόνα μιας γυναίκας όπως υπάρχει στο μυαλό ενός άνδρα[6]. Αυτή είναι η γυναίκα της οποίας τα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά είναι το στήθος, ο αφαλός και η περιοχή της λεκάνης. Δεν έχει μάτια, μύτη ούτε στόμα. Οι άντρες δεν περιμένουν από τις γυναίκες να μιλήσουν αλλά να παραδώσουν τα ερωτικά μέρη του σώματος χωρίς λέξη[7]. Όμως δεν είναι έτσι. Δεν πρέπει να είναι έτσι. Οι γυναίκες σήμερα έχουν φωνή και μιλούν ανοιχτά για ζητήματα βίας. Η βία δεν είναι η «κακιά στιγμή». Είναι αποτέλεσμα διαρκούς εκφοβισμού, είναι κακοποίηση και πρέπει να σταματήσει.
__________________________________________________________________________
[1] Magritte Foundation, https://www.magritte.be/en/rene-magritte/.
[2] The Art Crime Archive, όπως βρίσκεται στο: https://artcrimearchive.net/2015/12/01/the-rape/?fbclid=IwAR1v1AEkaFZeJpm-dwXDa-m-Iy1cV-s-bOXnaQ_Gm4XBZMAJieYZWMMTBxU.
[3]Rene Magritte, Biography, Paintings and Quotes, όπως βρίσκεται στο: https://www.renemagritte.org/rape.jsp?fbclid=IwAR1eE7m1u3vtyDEIbaiIIiniuWoo5sg6ZmiMFc8qJGK3yzDt0YbCHjHkEVI.
[4] The Art Crime Archive, όπως παραπάνω.
[5] Το ίδιο.
[6]Rene Magritte, Biography, Paintings and Quotes, όπ. παραπ.