'
'
Designed by “Fotizontas”
Το ‘The Street Art Project’ διαμεσολάβησε για τη δημιουργία τοιχογραφίας που έλαβε χώρα κατά το χρονικό διάστημα 23 – 25 Σεπτεμβρίου του 2021, σε ιδιωτική οικογενειακή επιχείρηση στα Άνω Πατήσια, στην πλάγια εξωτερική επιφάνεια ενός ανθοπωλείου. Πιο συγκεκριμένα, κατά τα τέλη Ιουλίου, δεχθήκαμε εκδήλωση ενδιαφέροντος από την επιχείρηση στη σελίδα μας στο Facebook, για παραγωγή μικρού έργου – μικρής τοιχογραφίας με εθελοντική και υποψήφια ανάθεση αυτού – αυτής, σε έναν καλλιτέχνη της Street Art. Η διαμεσολάβηση μεταξύ της επιχείρησης που ζήτησε την παραγωγή έργου με τη μορφή της παραγγελίας[1] και του καλλιτέχνη πραγματοποιήθηκε από το Project με επιτυχία.
Τα κριτήρια εύρεσης ενός καλλιτέχνη street artist ήταν:
- να ανήκει στην κοινότητα των καλλιτεχνών της Αθηναϊκής street art σκηνής,
- να έχει πλούσιο portfolio από έργα,
- να γνωρίζει από σκληροτράχηλες επιφάνειες και τους τρόπους που επηρεάζουν τη μορφή και το περιεχόμενο του συνολικού έργου,
- να ενδιαφέρεται για την εξωτερική αναβάθμιση μικρών επιχειρήσεων,
- να έχει εκτελέσει παρόμοια έργα σε στυλ διαφήμισης.
Ο καλλιτέχνης που επιλέχθηκε και πρωτίστως, ενδιαφέρθηκε, για αυτήν τη δράση πεδίου ήταν ο ‘Dream Victim’.
Το Project επισκέφτηκε διά ζώσης το ανθοπωλείο και διαμεσολάβησε τον καλλιτέχνη με την οικογένεια στην οποία της ανήκει και κατόπιν συζήτησης σχετικά με τον εξωτερικό χώρο και το ευρύτερο περιβάλλον της περιοχής, αλλά και την ταυτότητα της επιχείρησης, αποφασίστηκαν από κοινού πολλά σχέδια με κοινό παρονομαστή την αποτύπωση λουλουδιών, καταλήγοντας στον ιβίσκο. Το χρώμα, η γραμματοσειρά δίπλα από το σχέδιο του ιβίσκου έπαιξαν ουσιαστικό ρόλο στην οπτική ματιά κυριολεκτικά και μεταφορικά της επιχείρησης με απώτερο σκοπό, εκτός της κοινωνικής οπτικής έλξης της γειτονιάς, και της οικονομικής ανάκαμψης.
Η ομάδα κατέγραψε τη διαδικασία της δημιουργίας της τοιχογραφίας από το πρώτο στάδιο της απόφασης για το σχέδιο κατά το διάστημα 1η έως 15 Αυγούστου 2021 και της εκτέλεσής της κατά τον μήνα Σεπτέμβριο, όπως προαναφέρθηκε, παρακολουθώντας τον καλλιτέχνη ‘Dream Victim’ να φιλοτεχνεί κατά τη διάρκεια παραγωγής στην σκληρή επιφάνεια του ανθοπωλείου. Ιδιαίτερη μνεία και αναφορά και κάτι που οφείλεται να τονιστεί βάσει βιβλιογραφίας, αποτελεί το διαφοροποιητικό στοιχείο των καλλιτεχνών παραδοσιακών ζωγράφων που εκτελούν ένα έργο[2] και των σύγχρονων ζωγράφων της ‘κουλτούρας του δρόμου’[3], το οποίο δεν είναι άλλο, κατόπιν άμεσης και έμμεσης παρατήρησης[4], από τις πρακτικές προϋποθέσεις που ζητούνται κατά τη διαδικασία παραγωγής ενός έργου ζωγραφικής στις περιπτώσεις της παραγγελίας.
Οι μεν πρώτοι συμπεριλαμβάνονται με βάση την Κοινωνική Ιστορία της Τέχνης, στους καλλιτέχνες που δέχονται προτάσεις για τη δημιουργία έργων, συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα πορτρέτων και δεν μπορούν να ξεφύγουν από το θέμα της παραγγελίας, από το τι ζητάται, οι δε χαρακτηρίζονται για την ελευθερία του θέματος και για την αυτονομία τους ως προς τον τρόπο ζωής τους στον 21ο αιώνα[5]. Θεωρείται από τις θεωρητικές ενότητες του Project αρκετά γνωστό λόγω βάσει βιβλιογραφίας, πως ο καλλιτέχνης street artist σε πολλά πεδία, ακόμη και της Διαφήμισης που ιστορικά έχει παίξει ρόλο ως πρόσωπο – κλειδί, δεν επιτελεί κανένα έργο χωρίς να συναισθανθεί – επί της ουσίας, το μοτίβο του κάθε καλλιτέχνη, παγκοσμίως, εκτός από πολιτιστικό αποτύπωμα, συμβολίζει πτυχές της προσωπικότητάς του.
Ωστόσο, σχεδόν δύο χρόνια μετά την πανδημία, οι καλλιτέχνες της street art όπως και άλλα επαγγέλματα Τέχνης, επαναπροσδιορίζονται συνειδητά σήμερα ως προς τη χρησιμότητά τους και την εμβέλειά τους. Όχι μόνο η παρακμή του συγκεκριμένου επαγγέλματος (εκλαϊκευμένα τρόπον τινά, του ζωγράφου στον 21ο αιώνα), αλλά και η άνοδος της ψηφιοποίησης, η υποβάθμιση των ίδιων των σπουδών στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και ο αποκλεισμός του μαθήματος από το δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης της χώρας, έχει οδηγήσει τους σύγχρονους καλλιτέχνες street art σε έναν ατέρμονο κύκλο συνεχούς επαγρύπνησης όσον αφορά την ταυτότητά τους και στο πώς αντιδρούν (δράση – αντίδραση) σε έργα κατά παραγγελία στις περιπτώσεις που αντιμετωπίζονται με τον παλιό τρόπο επικοινωνίας, τον παραδοσιακό. Γι’ αυτό τον λόγο, θεωρείται πως ο ρόλος της διαμεσολάβησης σε τέτοιες περιπτώσεις παραγωγής έργων της street art παίζει κομβικό ρόλο στο αποτέλεσμα, καθώς και η επιμονή / θέληση του καλλιτέχνη.
Εντός 6 ωρών, η μικρή τοιχογραφία είχε εκτελεστεί με επιτυχία. Η ανάγκη της δημιουργίας και της καταγραφής των έργων της Street Art σήμερα, έγκειται στην ιδιαίτερη εφήμερη διάσταση που χαρακτηρίζει το ίδιο το αντικείμενο μελέτης μας και στη θεωρητική εμβάθυνση που αυτό απαιτεί για την κατανόησή τους.
Η μεταμόρφωση του αστικού τοπίου στον 21ο αιώνα, δεν εξαρτάται μόνο από τον πολεοδομικό παράγοντα, τις συγκοινωνίες και την εξάπλωσή τους, την αστικοποίηση και τον πληθωρισμό, όπως τον προηγούμενο αιώνα, αλλά και από το πώς δρα αυτόνομα και πώς έχει μάθει το άτομο να δρα[6] με τη βοήθεια της Τεχνολογίας που «σαρώνει» ανά nano-second οποιαδήποτε πληροφορία κι αν θελήσει να βρει κανείς[7], σε έκτακτες κρίσεις, σε ευμετάβλητο κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικό περιβάλλον εντός της πόλης.
Βλ. περισσότερα στον κάτωθι σύνδεσμο
https://e-keme.gr/wp-content/uploads/sap-dream-victim.pdf
_______________________________________________________________________________
[1] https://e-keme.gr/wp-content/uploads/B-ENOTHTA-2nd-part-Street-Art.pdf, τελευταία πρόσβαση: 31/10/2021.
[2] Hauser A., Κοινωνική Ιστορία της Τέχνης. Αναγέννηση, Μανιερισµός, Μπαρόκ, Αθήνα, Κάλβος, 2, Μετάφραση: Κονδύλης Τ., 1970.
[3] Τα τελευταία χρόνια, παγκοσμίως, στη Street Art σκηνή, έχει επιτευχθεί σημαντική κοινωνική ανοχή από τους πολίτες σε επίπεδο κοινοτήτων και γειτονιών ως προς τα έργα και τους καλλιτέχνες που επιλέγουν τη νόμιμη οδό, τις κατά παραγγελία δημόσιες τοιχογραφίες. Το ερώτημα, όμως, τίθεται ξανά: άρα, ομιλούμε για φάσεις κανονικοποίησης/κοινωνικοποίησης της «υποκουλτούρας»; Μήπως δεν υφίσταται ως έννοια πια η «υποκουλτούρα» διαιωνίζοντας τη στιγματιστική κατάσταση που επιφέρει η ίδια η λέξη και αποκλείοντας εκ των προτέρων την κοινωνική κινητικότητα;
Cuche D., Η έννοια της κουλτούρας στις Κοινωνικές Επιστήµες, Μετάφραση: Σιατίτσας Φ., Αθήνα, Τυπωθήτω, 2001.
Waclawek A. Graffiti and Street Art, United Kingdom, Thames & Hudson Ltd, 2011.
Young A., Street Art, Public City – Law, Crime and the Urban Imagination, Taylor & Francis Ltd London, 2013.
[4] Κυριαζή Ν., Η Κοινωνιολογική Έρευνα – Κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών, Αθήνα, Πεδίο, 2011.
[5] Sennet R., Χρήσεις της Αταξίας. Προσωπική Ταυτότητα και Ζωή της Πόλης, Αθήνα, Μετάφραση: Καράπαπας Γ., Τροπή, 2004.
Waclawek A., Graffiti and Street Art, United Kingdom, Thames & Hudson Ltd, 2011.
[6] Κατά A. Bandura, P. Bourdieu και M. Weber.
Bandura A., Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall, 1986.
Bandura A. & Walters R. H., Social learning and personality development, New York: Holt, Rinehart, & Winston, 1963.
Weber M., Βασικές έννοιες κοινωνιολογίας, Αθήνα, Μετάφραση: Κυπραίος Μ. Γ., Κένταυρος, 1993.
Bourdieu P., Πρακτικοί λόγοι: για τη θεωρία της δράσης, Αθήνα, Μετάφραση: Τουτουντζή Ρ., Πλέθρον, 2000.
[7] Harper D., ‘Visual Sociology: Expanding sociological vision’, The American Sociologist, 19, 1, 1988, pp. 54 – 70.
Hayward K., ‘Visual Criminology: cultural criminology – style’, Centre for crime and Justice Studies, 78, 2009, pp. 12 – 14.