'
'
Κ Ε Ν Τ Ρ Ο Μ Ε Λ Ε Τ Η Σ ΤΟΥ Ε Γ Κ Λ Η Μ Α Τ Ο Σ
Μέγαρο Αλέξανδρου Σούτσου, Σταδίου 33 και Πεσμαζόγλου, 8ος όροφος, T.K.: 10559, Αθήνα
www.e-keme.gr | www.crimetimes.gr
Logo designed by street artist “Fotizontas”
Απολογισμός ομιλίας – ανοικτής διαδικτυακής συζήτησης 18.12.2020
Το “The Street Art Project” είχε μία εξαιρετική συζήτηση με το κοινό για το φαινόμενο και συγχρόνως κίνημα της street art, διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας zoom, δεδομένων των συνθηκών, υπό τη σκεπή του Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος και με χορηγό επικοινωνίας το socialpolicy.gr.
Ο συντονιστής της ανοιχτής συζήτησης ήταν ο Πρόεδρος του Κέντρου Διονύσης Χιόνης.
Μίλησαν η Κωνσταντίνα- Μαρία Κωνσταντίνου, Κοινωνιολόγος – ΜΔΕ Εγκληματολογίας και δημιουργός – συντονίστρια του Project και η Ευδοξία Ζ. Φασούλα, Αναλυτική και Δικαστική Γραφολόγος, επιστημονική συνεργάτιδα του Project, ο καλεσμένος φωτογράφος δρόμου κ. Ευάγγελος Κουδωνάς, και η Άννα Δημητρίου, street collage artist, με την καθηλωτική της παρέμβαση και ομιλία και γενικώς με τη συμμετοχή της, την οποία και απήλαυσε το κοινό.
Ομιλίες – παρουσιάσεις
Η ομιλία της Κωνσταντίνας – Μαρίας Κωνσταντίνου με τίτλο Visual Sociology / Criminology.
Παρουσιάστηκαν τα κορυφαία σημεία της πορείας του Project των τελευταίων 2 χρόνων με έμφαση στις δράσεις – επιτόπιες παρεμβάσεις: η δημιουργία τοιχογραφιών στον δημόσιο χώρο κατόπιν αδείας και συμμετοχής σε φεστιβάλ και άλλες οργανώσεις υπό την οπτική της άμεσης αλληλεπίδρασης του κοινό με το αντικείμενο μελέτης και φυσικά, η επεξήγηση του logo, το οποίο και δημιουργήθηκε από τον street artist “Fotizontas”. Κοινός συντελεστής σε όλα αυτά παραμένει η τεχνική της φωτογράφισης ως εργαλείο καταγραφής όλων των φάσεων ενός φαινομένου / κινήματος που εξελίσσεται συνεχώς από το πιο μικρό σε έκταση έργο μέχρι τη μεγαλύτερη έκθεση έργων της Street Art, που εντοπίζεται κατά αύξουσα συχνότητα οπτικά στην (μητρό)πόλη κατά Simmel.
Για να δείτε την παρουσίαση, πατήστε κλικ πάνω στην εικόνα
Η ομιλία της Ευδοξίας Ζ. Φασούλα με τίτλο Το πρόσωπο του τοίχου (ίχνη γραφολογίας στους καλλιτέχνες του δρόμου … ).
Παρουσιάστηκε η φωτογραφική μηχανή και η διαδικασία φωτογράφισης ως υπηρετούμενο εργαλείο της επιστήμης της Γραφολογίας, η σύνδεση της με το Graffiti και το βιωματικό στοιχείο με case study της ίδιας, ως αφορμή για επιστημονική γραφολογική, περαιτέρω, διερεύνηση και ειδίκευση στα παιδικά ιχνο – γραφήματα, τα είδη του Graffiti τόσο οπτικά όσο και σε κατηγοριοποίηση και η σύνδεσή του, κατά αίτιο – αποτέλεσμα, με την επιστήμη της Εγκληματολογίας και η σημασία και το βάρος της εκπαιδευτικής διάστασης στο σύγχρονο φαινόμενο, αυτό της Street Art. Ακόμη, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα φωτογραφίες του κ. Ευάγγελου Κουδωνά, παρουσίασε την ιδιαίτερη σύνδεση τέχνης και φωτογραφίας του δρόμου.
Για να δείτε την παρουσίαση, πατήστε κλικ πάνω στην εικόνα
Ο φωτογράφος κ. Ευάγγελος Κουδωνάς παρουσίασε την δική του οπτική στη συζήτηση μεταφέροντάς μας, το βίωμα της διαδικασίας της φωτογράφισης του δρόμου αναφέροντας τα πλεονεκτήματα και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο φωτογράφος στην πράξη, καθώς και σπουδαίους φωτογράφους που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη της φωτογραφίας δρόμου (street photography) ως είδος της Φωτογραφίας ως μορφή Τέχνης, αλλά και κοινωνικά ανά εποχή.
Η Άννα Δημητρίου παρουσίασε τη δουλειά της και τη σύνδεση που έχει με το Project μας, τη δημιουργία τοιχογραφίας ως πρώτης δράσης το 2018 στο εσωτερικό του κτιρίου του 2ου Γυμνασίου Αλίμου παρουσία μαθητών. Ακόμη, εξήγησε τους βιωματικούς λόγους για τους οποίους δημιουργεί σε εγκαταλελειμμένα αστικά τοπία και τι σημαίνει για εκείνην η διαδικασία αυτή, η φθορά του χρόνου και του τόπου σχετικά με τη street art και τη μοναδική τεχνική της, το collage, καθώς και την σπουδαία συμβολική και αισθητική παρακαταθήκη – προσπάθειά της για τα ξενοδοχεία «Ξενία»:
- https://www.pressenza.com/el/2018/08/anna-dimitriou-i-agapi-einai-mia-morfi-epanastasis/?fbclid=IwAR1rgDTB5Jjzg2RVq4_JEfDkKsxkI7icGjY_yAnTN4YIIn-UnUE_-g9Sgs4
- https://www.kathimerini.gr/society/978813/xenia-i-chronia-ekkremotita-tis-androy/?fbclid=IwAR1CVZT5xA8-1WsaZN_-ce9giLW40r3Xl0IcQ5-tMsmbZaUhdrDmhKdUu04
- https://andriakipress.gr/2017/04/26/ksenia-triton-i-o-sparagmos-tou-tritona-2/?fbclid=IwAR29XFDQH9zaD5gJUWBoFm4gNQeudCd1JnB35dxW5k6JWeiso6wcmQ0QDf0
Για τη virtual παρούσα έκθεση των έργων της Άννας Δημητρίου, πατήστε εδώ https://www.facebook.com/myartion/
Instagram: https://www.instagram.com/canndyblue/?hl=el
Facebook: https://www.facebook.com/AnnaDimitriouCollageArtist
Η ερώτηση του κοινού
Μία ερώτηση που διατυπώθηκε από το κοινό, κέντρισε το ενδιαφέρον της συζήτησης: το πού σταματά και πού αρχίζει η καλλιτεχνική έκφραση.
Παρατηρήσαμε, ακόμη και φέτος, πως έχουμε μία εμμονική εστίαση στη νομική διάσταση γύρω από το φαινόμενο, ερώτημα που τίθεται από το 2015, εάν η street art είναι graffiti οπτικά – αισθητικά, κι αν αυτό με συνοδεία-μέσο το spray «βανδαλίζει» περιοχές της Αθήνας.
Μία διάκριση τόσο εύκολη και δύσκολη κοινωνικά, δηλαδή, κατά κοινωνιολογική ερμηνεία του νόμου περί φθοράς ξένης ιδιοκτησίας με τις αλλαγές του νέου Ποινικού Κώδικα το 2019. Να σημειωθεί πως το Project υφίσταται δημόσια από τον Φεβρουάριο του 2018 με τον τότε νόμο περί βανδαλισμού.
Το ερώτημα είναι μία απόδειξη ακόμη πως το ανθρώπινο μυαλό κωδικοποιεί την εξωτερική πραγματικότητα με εικόνες (όραση) και συγχέει νοήματα και λέξεις που με τη βοήθεια των εικόνων, αποδίδει σημασίες μαζικού τύπου σε ξεχωριστές ομάδες πληθυσμών.
Η street art παγκοσμίως ΔΕΝ έχει μόνο αυτήν τη διάσταση.
Όπως και η φωτογραφία ως επιστημονικό εργαλείο ΔΕΝ χρησιμοποιείται μόνο για ποσοτική – visual data base και infographics – έρευνα.
Ένα παράδειγμα μελέτης
Το πιο τρανταχτό παράδειγμα προέρχεται από το εξωτερικό και φέτος, από την Ελλάδα.
Είναι η υπόθεση του “5Pointz” και η υπόθεση του ΗΔΗ εγκατελελειμμένου Columbia. Η τελευταία έλαβε δημόσια διαμαρτυρία με την πρωτοβουλία του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος που μπορείτε να διαβάσετε εδώ:
«Για τον βανδαλισμό τοιχογραφιών στο χώρο της COLUMBIA
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ / ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ
Στις 12 Νοέμβρη 16 συνάδελφοι τοιχογράφοι υπόγραψαν και κοινοποίησαν μία επιστολή ζητώντας την υποστήριξη του ΕΕΤΕ για ένα περιστατικό βανδαλισμού τοιχογραφιών στο πρώην κτήριο της δισκογραφικής εταιρείας Columbia, στον Περισσό (Λεωφόρος Ηρακλείου 127). Από το 2006 μέχρι και σήμερα εικαστικοί τοιχογράφοι έχουν φιλοτεχνήσει αρκετά έργα στο χώρο του εργοστασίου μετατρέποντάς τον σε μία «υπαίθρια γκαλερί» με αποτέλεσμα τη διαρκή επισκεψιμότητα και ένδειξη ενδιαφέροντος και από τους κατοίκους των γύρω περιοχών.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο των εικαστικών – τοιχογράφων:
«Την περασμένη Πέμπτη, στις 5 Νοεμβρίου, όπως προαναφέρθηκε, μια ακόμη επίσκεψη στη συγκεκριμένη τοποθεσία αποκάλυψε την πλήρη καταστροφή όλων των έργων μέσα στον χώρο. Κάποιοι, μάλλον εργάτες, χρησιμοποιώντας πλαστική μπογιά και κοντάρια με ρολό, μουντζούρωναν με κατακόρυφες γραμμές όλες τις επιφάνειες που έφεραν άρτιες τοιχογραφίες, χωρίς να επιδιώκουν την πλήρη επικάλυψή τους δημιουργώντας καθαρές, πλακάτες επιφάνειες (ως ένδειξη επαναφοράς των τοίχων σε κάποια αρχική κατάσταση), αλλά αφήνοντας κενά, δείχνοντας, με αυτόν τον τρόπο, την επιθετική διάθεση καταστροφής των έργων. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατή η επικοινωνία μαζί τους, καθώς δεν μιλούσαν καλά Ελληνικά ούτε Αγγλικά. Ωστόσο, έγινε κατανοητό ότι κάποιος τους ανέθεσε να προβούν σε αυτήν την πράξη. Δεν γνωρίζουμε σε ποιόν ανήκει ο χώρος, αλλά καταδικάζουμε τη συγκεκριμένη πράξη ως απαράδεκτη, δόλια, βίαιη και βανδαλιστική.»
Το εργοστάσιο της Columbia χτίστηκε το 1929 και έως το 1990 που έκλεισε οριστικά κατέγραψε το μεγαλύτερο κομμάτι της ιστορία της ελληνικής και δισκογραφίας. Το 2006 κατεδαφίστηκε έπειτα από τη μεγάλη πυρκαγιά, παράλληλα με απόφαση της τότε κυβέρνησης, όλα τα κτίρια του εργοστασίου, εκτός από ένα που χαρακτηρίστηκε διατηρητέο, κατεδαφίστηκαν… Το αίτημα των μαζικών φορέων ήταν και παραμένει, να δημιουργηθεί εκεί ένα δημόσιο μουσείο Ελληνικής δισκογραφίας, κάτι που ποτέ δεν προχώρησε.
Η Columbia έχει ένα ιδιαίτερο ιδιοκτησιακό καθεστώς που μέρος του ανήκει και στο Δημόσιο. Γνωρίζοντας πως λειτουργεί η λεγόμενη πολιτιστική βιομηχανία στην Ελλάδα, μα και στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, δεν μπορούμε να μην δούμε τον βανδαλισμό στις τοιχογραφίες στο χώρο της COLUMBIA, σαν μία επίθεση συνολικά στην Τέχνη, την ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση.
Οι τοιχογράφοι εικαστικοί αντιμετωπίζουν προβλήματα όσον αφορά τους χώρους δημιουργίας, έκθεσης και συνθηκών εργασίας, προβλήματα είναι κοινά με αυτά που αντιμετωπίζουν όλοι οι καλλιτέχνες (εικαστικοί και μη) στις σημερινές συνθήκες.
Επίσης είναι ξεκάθαρο ότι με κινήσεις σαν αυτήν του βανδαλισμού δεν μπορεί παρά να ζημιώνεται ο δημιουργός και κατ’ επέκταση η Τέχνη και ο κοινωνικός σκοπός της, να πλήττεται η επικοινωνία της τέχνης με την κοινωνία και η ένταξή της μέσα στην κοινωνική ζωή μας.
Το ζήτημα που έρχεται για μια ακόμα φορά στο «τραπέζι» είναι το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων.
Στην περίπτωση των τοιχογράφων εικαστικών, η δημιουργία τους «αποτυπώνεται» στο δημόσιο χώρο και όχι μόνο, χωρίς απαραίτητα ανάθεση εργασίας, που όμως ακόμα και αυτή κατοχυρώνεται και προστατεύεται από το νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα όσον αφορά στην καταστροφή της ή την εκμετάλλευση της.
Η ανάγκη εικαστικών παρεμβάσεων σε εγκαταλελειμμένα κτίρια έρχεται να καλύψει την κοινωνική ανάγκη για τέχνη στο δημόσιο χώρο, αφού 23 χρόνια δεν εφαρμόζεται από τις κυβερνήσεις ο νόμος για το του 1% (ν.2557/97, για τη δημιουργία και τοποθέτηση έργων εικαστικών τεχνών σε δημόσια κτίρια και τον περιβάλλοντα αυτά χώρο). Το θέμα αφορά πρώτα πρώτα την κοινωνία και μαζί όλους τους εικαστικούς και τους συναδέλφους τοιχογράφους, καθώς είναι σήμερα αδύνατη και η πρόσβαση τους σε διαγωνισμούς για δημόσια κτίρια.
Το ΕΕΤΕ στηρίζει τους συναδέλφους τοιχογράφους και πέρα από την έρευνα που θα κάνουμε για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες τα έργα στο χώρο της COLUMBIA υπέστησαν βανδαλισμό, καλούμε σε συνάντηση τους 16 συναδέλφους που υπόγραψαν, να συζητήσουμε τα γενικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Το Δ.Σ. του ΕΕΤΕ».
Ο νόμος 2557/97 εδώ: https://www.e-nomothesia.gr/kat-arxaiotites/n-2557-1997.html .
Η μεν δικαίωσε τους καλλιτέχνες και έχει αναλυθεί από μέλος του Project, από την δικηγόρο Ιωάννα Δερβίση: https://e-keme.gr/the-street-art-project-%ce%bd%ce%bf%ce%bc%ce%b9%ce%ba%ce%ae-%cf%80%cf%81%ce%bf%cf%83%ce%ad%ce%b3%ce%b3%ce%b9%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-street-art-%cf%84%ce%ad%cf%87/ .
Η δε θα εξεταστεί όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία της καταγγελίας.
Ευελπιστούμε στη συνέχεια της αλληλεπίδρασης με το κοινό με αφορμή κι άλλες εκδηλώσεις, ομιλίες και ημερίδες!