#TheStreetArtProject
Νομική προσέγγιση της Street Art – Τέχνης του δρόμου
Της Ιωάννας Δερβίση
Νομικός, Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Μεταπτυχιακό LLM “Forensics, Criminology & Law” Πανεπιστήμιο Μάαστριχτ – Ολλανδία
Εισαγωγή
Η «Τέχνη του δρόμου» και πιο συγκεκριμένα η “street art” αποτελεί κομμάτι της κοινωνικής, πολιτικής, καλλιτεχνικής αλλά και νομικής συνείδησης των εμπλεκομένων, καθώς οι προεκτάσεις της συγκεκριμένης μορφής εκδήλωσης συμπεριφοράς επιδρά σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας μιας ζωντανής πόλης.
Η “street art” δημιουργείται και διαμορφώνεται, γενικά, σε αστικό τοπίο και συνήθως σε ξένη ιδιοκτησία χωρίς την προηγούμενη άδεια ή συγκατάθεση του εκάστοτε ιδιοκτήτη και σκοπός της είναι η θέση της, συνήθως, σε κοινή θέα[1]. Αξίζει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι η “street art” παραμένει ένας όρος άμορφος και αδιαμόρφωτος, ο οποίος αρκετές φορές αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των διαδίκων προς εξακρίβωση, αναλόγως του εννόμου συμφέροντός τους επί της ιδιοκτησίας ή του έργου αντίστοιχα[2].
Από νομικής σκοπιάς δε φαίνεται να διακρίνονται οι διαφορές μεταξύ των αισθητικών μεθόδων και των καλλιτεχνικών μέσων παρά ο νόμος επικεντρώνεται στο κριτήριο που καθορίζει τη νομιμότητα ή μη του έργου, το οποίο δεν είναι άλλο από την «άδεια» από πλευράς του ιδιοκτήτη της ξένης περιουσίας ή έστω τη συγκατάθεσή του[3].
Όπως είναι φυσικό, μια τέτοια εξέλιξη στο χώρο της τέχνης δε θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη την έννομη τάξη, μέσα στην οποία εκδηλώνεται η συγκεκριμένη μορφή συμπεριφοράς, συντηρείται, προστατεύεται ή καταδικάζεται. Ειδικότερα, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι γίνεται διάκριση μεταξύ του δικαιώματος επί της ιδιοκτησίας, στην περίπτωση της υλικής ενσωμάτωσης ενός έργου σε μία επιφάνεια ιδιοκτησίας προσώπου διαφορετικού από τον δημιουργό του και της προστασίας του εκάστοτε έργου ως «άυλου» που απορρέει από την νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας, η οποία με τη σειρά της προστατεύει συγκεκριμένα έργα υπό προϋποθέσεις[4]…
_______________________________________________________________________
[1] P. N. Salib, “The Law of Banksy: Who Owns Street Art”, The University of Chicago Law Review, τόμος 82, τεύχος 4, 2015, σελ. 2296.
[2] P. N. Salib, σελ. 2295-2296.
[3]A. Young, “Criminal images: The affective judgment of graffiti and street art”, Crime Media Culture, τόμος 8, τεύχος 3, 2012, σελ. 298-299.
[4] C. Lerman, “Protecting artistic vandalism: Graffiti and Copyright Law”, NYU Journal of Intellectual Property and Entertainment Law, τόμος 2, 2013, σελ. 309, 311 και 317.
Μπορείτε να κατεβάσετε ολόκληρη τη μελέτη “Νομική προσέγγιση της Street Art – Τέχνης του δρόμου” σε αρχείο μορφής .pdf πατώντας πάνω στην κάτωθι φωτογραφία.
“5 Pointz in 5 Minutes” debuted at the Long Beach International Film Festival (Official) 4th annual ‘Shorts on the Beach’ August 7th event. Thousands were in awe of the short which showed a piece of NYC that will never exist again. 5 Pointz was a world famous graffiti MECCA where WORLD CLASS aerosol artists shared their best work on the walls of this 200,000 square foot industrial building in Long Island City, NYC” (Πηγή: Independent )